HAVA KALİTESİ DEĞERLENDİRME VE YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; hava kirliliğinin çevre ve insan sağlığı üzerindeki zararlı etkilerini önlemek veya azaltmak için hava kalitesi hedeflerini tanımlamak ve oluşturmak,  tanımlanmış metotları ve kriterleri esas alarak hava kalitesini değerlendirmek, hava kalitesinin iyi olduğu yerlerde mevcut durumu korumak ve diğer durumlarda iyileştirmek, hava kalitesi ile ilgili yeterli bilgi toplamak ve uyarı eşikleri aracılığı ile halkın bilgilendirilmesini sağlamaktır.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, hava kalitesi standartlarını ve hava kalitesinin değerlendirilmesini, “bölge”ler ve “alt bölge”lerin oluşturulmasını ve tüm bölgelerde iyi hava kalitesinin sağlanması için alınması gerekli önlemleri kapsar.

(2) Bu Yönetmelik,  işçi sağlığı ve güvenliği mevzuatı kapsamına giren iş yerleri iç ortamlarında uygulanmaz.

Dayanak  

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik,

a) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun Ek 6 ncı maddesi ile 1/5/2003 tarihli ve 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 1 inci, 2 nci ve 9 uncu maddelerine dayanılarak ve

b) Avrupa Birliğinin 96/62/EC, 99/30/EC, 2000/69/EC, 2002/3/EC ve 2004/107/EC sayılı direktiflerine paralel olarak

hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan; 

a) Alt bölge: Nüfusu 250.000’den fazla olan bir bölgeyi veya nüfusu 250.000 veya daha az olup hava kalitesinin değerlendirilmesi ve yönetiminin gerekli olduğu kilometrekare başına düşen nüfusun yoğun olduğu bölgeyi,

b) Alt değerlendirme eşiği: Altına düşüldüğünde, 8 inci maddeye göre hava kalitesini değerlendirmek için modelleme veya nesnel tahminleme tekniklerinin tek başına kullanılabileceği, Ek I’de belirtilen seviyeyi,

c) Arsenik, Kadmiyum, Nikel ve Benzo(a)piren: PM10 fraksiyonundaki söz konusu elementler ve bileşiklerin toplam miktarını,

ç) Azot Oksitleri: Milyar başına parça (ppb) cinsinden azot monoksit ve azot dioksit konsantrasyonlarının metre küp başına mikrogram azot dioksit olarak ifade edilen toplamını,

d) Bakanlık: Çevre ve Orman Bakanlığını,

e) Bilgilendirme eşiği: Aşıldığında, nüfusun özellikle hassas kesimleri için kısa süreli maruz kalmadan dolayı insan sağlığına bir riskin söz konusu olduğu ve güncel bilginin gerekli olduğu seviyeyi,

f) Bölge: Yetkili merci tarafından sınırlandırılmış bir alanı,

g) Değerlendirme: Dış ortam havasındaki bir kirleticinin seviyesini ölçmek, hesaplamak, tahmin etmek veya öngörmek için kullanılan herhangi bir metodu,

ğ) Dış ortam havası: Çalışma mekânları haricinde troposferdeki dış havayı,

h) Doğal olaylar: Volkanik patlamalar, sismik hareketler, jeotermik hareketler, orman yangınları, şiddetli rüzgâr olayları veya kuru bölgelerden gelen doğal partiküllerin atmosferde asılı kalması veya taşınmasını, 

ı) Gaz halindeki toplam cıva: Elementsel cıva buharı (Hg0) ve gaz halindeki reaktif cıvayı, diğer bir ifade ile gaz fazında bulunmak için yeterince yüksek buhar basıncına sahip ve suda çözünebilir cıva türlerini,

i) Hedef değer: Çevre ve/veya insan sağlığı üzerindeki uzun dönemli zararlı etkilerden kaçınmak, bunları önlemek veya azaltmak amacıyla belirlenen ve öngörülen süre sonunda mümkün olan yerlerde ulaşılması gereken seviyeyi,

j) Kirletici: İnsan kaynaklı faaliyetler sonucunda doğrudan veya dolaylı olarak dış ortam havasına verilen ve çevre ve/veya insan sağlığı üzerinde zararlı etkileri olabilecek herhangi bir maddeyi,

k) Limit değer: Çevre ve/veya insan sağlığı üzerindeki zararlı etkilerden kaçınmak, bunları önlemek veya azaltmak amacıyla bilimsel olarak belirlenen, öngörülen süre içinde ulaşılacak ve ulaşıldıktan sonra da aşılmaması gereken seviyeyi,

l) Ozon öncül maddeleri: Bir kısmı Ek II’nin E bölümünde listelenen, yer seviyesi ozon oluşumuna katkıda bulunan maddeleri,

m) PM 10: EN 12341 ile tanımlanan 10 µm aerodinamik çaplı geçirgen bir girişten %50 verimle geçen partiküler maddeyi,

n) PM 2,5: EN 12341 ile tanımlanan 2,5 µm aerodinamik çaplı geçirgen bir girişten %50 verimle geçen partiküler maddeyi,

o) Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar: Tamamen karbon ve hidrojenden oluşan en az iki birleşik aromatik halkadan oluşmuş organik bileşikleri,

ö) Sabit ölçümler: Ölçümlerin sayısı gözlemlenen seviyelerin belirlenebilmesini sağlayacak kadar fazla olan ve sürekli veya rasgele örnekleme şeklinde sabit noktalardan alınan ölçümleri,

p) Seviye: Dış ortam havasındaki bir kirleticinin konsantrasyonunu veya bu kirletici konsantrasyonu nedeniyle belirli bir zamanda yüzeyler üzerinde oluşacak çökelmeyi,

r) Tolerans payı: Bu Yönetmelikte belirtilen koşullar doğrultusunda limit değerin aşılabileceği yüzdeyi,

s) Toplam veya hacimsel çökelme: Belirli bir zaman içinde, belirli bir alanda atmosferden toprak, bitkiler, su, binalar gibi yüzeylere geçen kirleticilerin toplam kütlesini,

ş) Uçucu Organik Bileşikler (VOC): Güneş ışığında azot oksitleri ile reaksiyona girerek foto-kimyasal oksidanlar oluşturabilen, antropojenik ve biyojenik kaynaklardan oluşan metan dışındaki tüm organik bileşikleri,

t) Uyarı eşiği: Aşıldığında, nüfusun geneli için kısa süreli maruz kalmadan dolayı insan sağlığına bir riskin söz konusu olduğu ve ilgili yetkili merci tarafından acil önlemlerin alınacağı seviyeyi,

u) Uzun vadeli hedef: Çevre ve insan sağlığının etkin bir şekilde korunması amacı ile uygun önlemlerle ulaşılamayan yerlerde uzun vadede ulaşılacak olan seviyeyi,

ü) Üst değerlendirme eşiği: Altına düşüldüğünde, 8 inci maddeye göre hava kalitesini değerlendirmek için ölçümlerin ve modelleme tekniklerinin birlikte kullanılabileceği, Ek I’de belirtilen seviyeyi,

ifade eder.